In het laboratorium

Deze informatie is bedoeld voor mensen die in het laboratorium werken, zoals technici, analisten, schoonmakers of proefdierverzorgers. U vindt hier informatie over risico’s op de werkplek die de longen kunnen beschadigen en advies over hoe u zich hiertegen kunt beschermen.

Wat zijn de risico’s?

Hieronder vindt u een overzicht van stoffen waarmee u tijdens uw werk in contact kunt komen en die een risico kunnen vormen voor de gezondheid van uw luchtwegen.

  • Allergenen

    Er bestaat een grote verscheidenheid aan stoffen die allergische luchtwegaandoeningen kunnen veroorzaken. Denk bijvoorbeeld aan eiwitten in (tarwe)meelstof en in de urine van proefdieren, of kleinere verbindingen, zoals zure anhydriden en isocyanaten.

  • Prikkelende en irriterende stoffen

    Vluchtige stoffen en ook vluchtige prikkelende stoffen komen veel voor in laboratoria (zoutzuur, formaldehyde, ammonia). Inademing kan tot longschade leiden.

  • Reinigingsmiddelen

    Met name als reinigingsmiddelen worden gebruikt door verneveling, kunnen stoffen worden ingeademd. Let onder andere op middelen waar de volgende stoffen in zitten:


    • Benzalkoniumchloride (quaternaire ammoniumverbinding) – komt voor in ontsmettingsmiddelen en reinigingsmiddelen voor vloeren en harde oppervlakken
    • Op chloor gebaseerde middelen (natriumhypochloriet) – het hoofdbestanddeel in bleekmiddel
    • Sommige geurstoffen in reinigingsmiddelen, zoals limoneen, die producten de geur van citrus geven
    • Isothiazolinonen – gebruikt in sommige vloeibare afwasmiddelen en vloeibaar wasmiddel voor kleding

  • Stof

    De algemene term stof slaat op materialen / stoffen die door opwerveling in de lucht terecht kunnen komen en zo ingeademd kunnen worden. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij voorbehandelingen, zoals malen en breken, afwegen, mengen of verdunnen en bij schoonmaken. Stof kan op twee manieren tot risico’s leiden: door de grootte van de deeltjes (fijnstof dringt ver door in de longen en kan daar schade veroorzaken) en door de aard van het stof (het materiaal kan giftig of kankerverwekkend zijn). Het uiteindelijke risico hangt af van de aard en mate van blootstelling.

Roken is de grootste risicofactor voor longaandoeningen zoals COPD (chronische obstructieve longziekte) en longkanker

Als u rookt loopt u een veel hoger risico op het ontwikkelen van een longaandoening.

Gevolgen

Welke aandoeningen kunt u krijgen als gevolg van blootstelling aan stoffen in uw werk?

Hoe kunt u uzelf beschermen

Uw werkgever is verantwoordelijk voor een gezonde werkomgeving. Blootstelling aan stoffen moet zoveel mogelijk worden beperkt. U kunt uw werkgever of de preventiemedewerker binnen uw bedrijf om advies vragen.

Dit zijn een aantal eenvoudige dingen die u kunt doen om uzelf op het werk te beschermen.

  • Risicobeoordeling

    Voer een risicobeoordeling uit om er zeker van te zijn dat u veilig en efficiënt te werk gaat. Het gaat om een korte beoordeling van de risico’s voordat u aan het werk gaat. De uitvoering van de analyse hoeft niet langer dan een minuut te duren. Het gaat erom dat u voordat u aan een taak begint, kort nadenkt over de risico’s en zorgt dat de juiste maatregelen zijn genomen om veilig te kunnen werken.

  • Vervang gevaarlijke stoffen door minder gevaarlijke stoffen

    Vaak wordt met bepaalde stoffen gewerkt, omdat dat in het verleden ook gebeurde. Stelt u zichzelf de vraag of ook andere, minder gevaarlijke stoffen mogelijk zijn. Daarmee voorkomt u risico’s bij de bron. Ga met uw leidinggevende in gesprek over minder schadelijke alternatieven.

  • Afzuiging en werk in een schone ruimte

    Zorg voor een goede afvoer van verontreinigende lucht via afzuiging en werk zoveel mogelijk in een schone ruimte. Wanneer u werkt met risicovolle stoffen, maak gebruik van een zuurkast en volg daarbij de veiligheidsinstructies.

  • Adembescherming

    Een masker kan voorkomen dat u een werkgerelateerde longaandoening oploopt door het inademen van gevaarlijke stoffen. Daarbij is het van belang dat het masker goed past en de juiste filters heeft voor de stof waar u mee werkt.


    Er zijn verschillende maskers in verschillende maten en uitvoeringen beschikbaar. Als u problemen heeft met het door uw werkgever ter beschikking gestelde masker, bespreek dan de mogelijkheden om een ander type masker te gebruiken. Moet u een masker dragen omdat er bijvoorbeeld geen stofafzuiging beschikbaar is? Ga dan in overleg met uw werkgever of preventiemedewerker. Uw werkgever moet eerst andere maatregelen treffen voordat hij u met een masker mag laten werken.

  • Preventief medisch onderzoek

    Via uw werkgever kunt u een preventief medisch onderzoek (PMO) ondergaan. Hiermee krijgt u inzicht in mogelijke gezondheidsrisico’s. Wij raden u aan een dokter (zoals uw huisarts of bedrijfsarts) te raadplegen en te vertellen over uw klachten.

  • Andere stoffen

    Bij chemische stoffen hoort een Veiligheidsinformatieblad (VIB) meegeleverd te worden. Daarop staat welke maatregelen u moet nemen als u met de stof werkt.

Meer informatie